ترم سوم دستگاه ماهور، دوره روضه خوانی

سلام علیکم

به ترم سوم از دستگاه ماهور، دوره روضه خوانی خوش آمدید.

این دوره را با یک روایت مشهور از وجود مقدس پیامبر اکرم آغاز می کنیم:

قالَ رسولُ اللّه(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم):
یا فاطِمَهُ! کُلُّ عَیْنٍ باکِیَهٌ یَوْمَ الْقیامَهِ اِلاّ عَیْنٌ بَکَتْ عَلی مُصابِ الْحُسَینِ فَاِنِّها ضاحِکَهٌ مُسْتَبْشِرَهٌ بِنَعیمِ الْجَنّهِ؛
پیامبر اکرم(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) فرمود:
فاطمه جان! روز قیامت هر چشمی گریان است؛ مگر چشمی که در مصیبت و عزای حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمت های بهشتی مژده داده می شود.

📚 منبع: بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۹۳

دستگاه ماهور یکی از دستگاه‌های موسیقی ایرانی است که از جمله مقامات پرکاربرد در مداحی سنتی به شمار می‌آید. این دستگاه به خاطر ساختار ملودیک خاص خود، به مداحان امکان می‌دهد تا حس و حال عمیق و متأثرکننده‌ای را به مخاطبان انتقال دهند. در روضه‌خوانی و ذکر مصیبت‌ها، ماهور به‌ویژه در انتقال احساسات غم‌انگیز و عرفانی کاربرد دارد.

در ترم‌های گذشته، نحوه اجرای پنج گوشه مهم دستگاه ماهور را بر روی اشعار و همچنین در ادعیه و زیارات تمرین کردیم تا به تسلط کامل برسید. در این ترم، قصد داریم تا اجرای همان گوشه‌ها را روی جملات روضه تمرین کنیم.

مباحث دوره آموزشی مداحی در دستگاه ماهور شامل دو مرحله است:

1. مرحله اول: اجرای جملات مفهومی و تکمیلی
   در این بخش، اشعار با جملات مکمل و مفهومی همراه می‌شوند و این جملات به عنوان بخش‌های اضافه و تکمیلی در کنار اشعار آورده می‌شوند. هدف این مرحله، پیاده‌سازی گوشه‌های مختلف دستگاه ماهور بر روی این جملات مفهومی است.
2. مرحله دوم: تمرین اجرای فنی بر روی جملات روضه
   در این مرحله، به صورت تخصصی‌تری به اجرای گوشه‌های دستگاه ماهور بر روی جملات خاصی از روضه‌ها می‌پردازیم. برای تسهیل یادگیری، شعر “حدیث عشق تو” که در ترم اول تمرین شده بود، را انتخاب کرده‌ایم. اجرای این شعر شامل افزودن جملات مفهومی بین بیت‌هاست که به تفصیل توضیح داده خواهد شد.

مثال از نحوه اجرا
به عنوان مثال، بیت اول این شعر به صورت زیر اجرا می‌شود:

حدیث عشق تو دیوانه کرده عالم را ……

در این دوره با دقت بیشتر، پیاده‌سازی جملات و اشعار را بر اساس اصول دستگاه ماهور آموزش خواهیم داد.

قبل از شروع دوره حتماً توضیحات مربوط به نحوه شرکت در جلسات را ملاحظه بفرمایید

همچنین حتماً قوانین مربوط به دوره های آموزشی را مطالعه بفرمایید.